Lần cập nhật gần nhất December 16th, 2022 - 03:15 pm
Bằng một câu chuyện mang tính ngụ ngôn vừa ngắn gọn, vừa dễ hiểu, Ngày Xưa Có Một Con Bò… rút ra một bài học sâu sắc nhưng thật đơn giản cho những ai vẫn đang vật lộn tìm kiếm thành công ở đời: những lời bao biện, viện cớ, đổ lỗi chẳng bao giờ giúp được chúng ta thành công hơn; ngược lại, dám dũng cảm đối mặt với sự trì trệ của mình để sẵn sàng tìm ra giải pháp mới là con đường tiến lên bền vững
Review Ngày xưa có một con bò... (2)
CẢM NHẬN CUỐN SÁCH NGÀY XƯA CÓ MỘT CON BÒ – CAMILO CRUZ
Tiêu đề cuốn sách này thực sự khiến tôi phì cười. Chẳng hiểu con bò nó gây nên tội lỗi gì mà từ Đông sang Tây đều lôi nó ra làm ví dụ nữa haha. Phải mất một lúc ngồi cười tôi mới bắt đầu giở những trang đầu tiên ra được.
Cuốn sách được bắt đầu bằng một câu chuyện ngụ ngôn khá nhẹ nhàng. Có một gia đình nọ vô cùng nghèo khổ, sống trong một mái nhà lụp xụp chưa đầy mười lăm mét vuông. Cuộc sống của họ hoàn toàn trông cậy vào cô bò sữa bên nhà. Suốt nhiều năm trời, cả gia đình tám người nhờ vào sữa của nó mà duy trì cuộc sống. Và điều họ không thể ngờ đã đến, vào buổi sáng nọ, một kẻ bất nhân nào đó đã giết chết con bò của họ. Nếu tôi rơi vào hoàn cảnh đó, chắc chắn tôi sẽ rất hoảng sợ bởi kế sinh nhai duy nhất đã không còn.
Thế nhưng trong cái rủi lại có cái may, nhờ việc mất đi con bò mà họ bị ép phải đi tìm một cách khác để duy trì cuộc sống. Rồi họ nhớ tới khu vườn sau nhà và bắt đầu gieo hạt. Ơn trời, khu vườn không những cung cấp đủ cho họ lương thực mà còn dư dả để bán cho người khác. Chính từ giây phút này, cuộc sống họ chính thức thay đổi.
Chí ít thì con bò trong câu chuyện vẫn còn hữu hình, có những “con bò” mà theo tác giả nó không hề kêu hay bò bốn chân trên đồng cỏ đâu. Đó là “con bò” sợ hãi, định kiến và biện minh trong não bộ của chúng ta. Nó khiến chúng ta mãi nghèo khó bên vách nhà tranh.
Điều tôi cảm thấy thích ở cuốn sách này là nó rất dễ hiểu. Tác giả gãy gọn các vấn đề được nêu ra. Nếu trong khuôn khổ của một cuốn sách hơn trăm trang thì tôi thấy khá vừa ý. Tác giả đưa ra từng luận điểm để chúng ta có cái nhìn về những “con bò” điển hình. Cuộc sống là muôn hình vạn trạng, ai cũng có công việc của mình. Và “con bò” mang đến mầm mống của sự vô kỷ luật và ỷ lại cho mỗi chúng ta.
Chẳng ví dụ đâu xa lỡ hẹn do có việc gia đình, đi có việc nên quên làm bài tập, chậm deadline vì bị ốm,… Chúng ta luôn có những cách để đổ lỗi cho hoàn cảnh thay vì nhận lỗi về mình. Tác giả Camilo Cruz nói rằng, muốn bắt “con bò” thì phải định hình nó trước đã. Ta phải dành thời gian suy nghĩ về vấn đề của mình một cách thật nghiêm túc. Chẳng hạn như tại sao ta thường đi muộn, do ta không tập trung vào việc cần làm lên hàng đầu mà phân tâm vào quá nhiều việc. Dẫn đến gần giờ hẹn mới cuốn cuồng chuẩn bị để tới địa điểm cần tới. Vậy thì làm sao mà sớm cho nổi.
Lớn hơn nữa thì ta chống chế và eo óp chính bản thân mình. Tôi không thể làm thế này, tôi chẳng thể làm thế kia. Cái việc đó phải để anh A làm, tôi không thuyết trình vì tôi sợ đám đông, tôi không thể viết vì tôi là dân kỹ thuật…
Mỗi lần như vậy, thay vì tìm cách cải thiện, ta lại đổ lỗi cho hoàn cảnh. Khi đã quen với điều đó, ta sẵn sàng đổ mọi lỗi lầm lên người khác. Tôi cực kì thích một câu của tỷ phú Bill Gates rằng: “Sinh ra trong nghèo khó không phải lỗi của bạn, nhưng chết đi trong nghèo khó thì chắc chắn đó là do bạn”.
Khi bạn thoái thác trách nhiệm của mình, đương nhiên chẳng có ai chất vấn bạn đâu. Thế nhưng đừng tưởng bạn sẽ thoát tội nếu cứ nuông chiều “con bò” như vậy. Dần dần hình phạt sẽ đến bằng việc mất niềm tin của người khác, làm quen với dối trá và vô kỷ luật. Đương nhiên là cũng chẳng có toà án nào xử phạt vì bạn đã nói dối cả. Bởi vì “con bò” đã tặng bạn bản án chung thân của nghèo khó và sợ hãi rồi.
Vượt ra khỏi vòng an toàn không hề dễ nhưng cũng không có nghĩa là không thể. Có người từng nói rằng, việc thành công và giàu có khó hơn rất nhiều lần so với nằm dài hưởng thụ. Chính vì thế mà người giàu tuy chỉ chiếm trọng số rất nhỏ trong tổng cấu trúc dân số nhưng lại nắm đa phần tài sản của thế giới là vậy đấy.
Ngày xưa có một con bò là câu chuyện ngụ ngôn tác giả ví những thói quen xấu, những lời biện bạch, những thái độ hạn chế là những con bò trú ngụ trong con người mỗi chúng ta nhằm truyền tải thông điệp sâu sắc để loại bỏ những thói hư tật xấu, những lời biện bạch, những thái độ hạn chế của chúng ta và những niềm tin sai lầm gò bó con người trong sự tầm thường.
Những lời biện bạch đang kìm hãm bạn không?Cuốn sách màu nhiệm nhỏ bé này sẽ soi sáng con đường để giúp bạn:
- Nhận ra những lời biện bạch của chính mình – thậm chí những lời biện bạch được ngụy trang khéo nhất.
- Loại bỏ những tư tưởng sai lầm, những niềm tin hạn hẹp và những điều tầm thường trong tư duy.
- Qua những lời cáo buộc, những nỗi sợ và những điều làm bạn thất vọng trong quá khứ để đạt được sự trọn vẹn, tính xác thực và tiềm nằng thật sự của bạn.
Nhận diện một vài giống bò tiêu biểu:
- Con bò mang tên “tôi có sao đâu, tôi không thích nhưng tôi hài lòng với những gì mình đang có”
- Con bò mang tên “đâu phải tại tôi, tất cả là do yếu tố khách quan hoặc do người khác cả”
- Con bò mang tên “niềm tin sai lầm”
- Con bò mang tên “thật mà, đây không phải biện bạch”
- Con bò mang tên “tôi cảm thấy bất lực”
- Con bò mang tên “tự huyễn”
Tác giả có đề cập đến cách để loại bỏ những con bò trong con người mỗi chúng ta là:
- Nhận dạng những con bò của mình.
- Xác định niềm tin sai lầm nào đang ẩn mình sau mỗi con bò.
- Hãy nhớ rằng bạn đang trả giá rất đắt cho những con bò mà mình bao che.
- Hãy lập danh sách những kết quả tích cực mà bạn sẽ đạt được khi loại bỏ những con bò.
- Thiết lập những khuôn mẫu hành vi mới.
Đánh giá: 8/10
– Hữu Đại
Tóm tắt Ngày xưa có một con bò...
CHƯƠNG 0: LỜI MỞ ĐẦU
Thành công là gì? Sao có người làm quần quật cả đời mà vẫn ko đạt được.
Những người thắng cuộc ko bao giờ bỏ cuộc. Nếu ngã, họ đứng lên.
CHƯƠNG 1: CHUYỆN NGỤ NGÔN VỀ MỘT CON BÒ
Tôi nhận thấy tất cả những thất bại mà tôi gặp đều có lý do trực tiếp hay gián tiếp từ một ai đó. Tôi trách vợ tôi, sếp tôi, đồng nghiệp tôi, bố mẹ tôi.
Xét cho cùng, có quá nhiều người không thể vượt qua các trở ngại khiến họ không thành công.
Câu chuyện:
Một người thầy muốn chỉ cho học trò về nỗ lực để thành công, liền đưa người này đến ở ngôi nhà nghèo nhất, trong một ngôi làng nghèo nhất. Ngôi nhà này ko có gì đang giá cả. Ngoài một con bò. Con bò đủ để cả nhà sống vật vã qua ngày.
Sáng hôm sau, trong khi người học trò vẫn chưa hiểu lý do tại sao họ phải đến đây thì người thầy đã rút dao đâm chết con bò.
Một năm sau quay lại, một chủ nhà với nụ cười trên môi, và sự linh lợi trong đôi mắt.
Bài học: Bỏ đi sự an toàn giả tạo.
“Sự thoả mãn sẽ giết chết cuộc đời con. Con biết rằng con không vui sướng gì với cuộc sống của mình, nhưng con không thấy khốn khổ. Con thất vọng với cuộc sống của mình, nhưng sự bất mãn đó ko đủ lớn để con pải làm điều gì đó. Nó chính là sự bi đát.”
“Khi con có công việc con ko thích và nó chẳng thỏa mãn được nhu cầu cá nhân tối thiểu nào cả, thì việc bỏ đi là dễ dàng. Nhưng khi công việc con không thích đó đảm bảo cho con về một vài tiện nghi nhỏ nhỏ, ấy là lúc con mắc bẫy hài lòng, nghĩ mình cũng có được cái gì đó. Con sẽ trở thành nạn nhân chung thân của những giới hạn mà con tự đặt ra.”
Hãy bắt đầu một cuộc đời mới, một cuộc đời không có bò.
CHƯƠNG 2: ĐỪNG CHO RẰNG CON BÒ NÀO CŨNG GIỐNG NHAU
Những biện hộ vô thức này biến ta thành một con bò.
Không phải chúng ta lề mề, đến trễ mà đó là “vấn đề bất ổn của giao thông”. Những lời biện hộ, ngụy biện lại trở thành “sự gạn lọc hợp logic”.
Nỗi lo sợ vô lý trở thành “biện pháp phòng ngừa rủi ro hợp lý”, và kỳ vọng thấp kém lại trở thành “cái nhìn thực tế trong cuộc sống”. Vì vậy, đừng hợp lý hoá sự tầm thường của bản thân.
Chúng ta phải thành thật đến tàn nhẫn với chính mình. Chúng ta phải giết những con bò.
Và không phải mọi con bò đều rống lên cho ta biết, nhiều con vẫn âm thầm có mặt và trở thành bạn đồng hành của chúng ta.
Nhìn chung có hai loại bò:
- Lời biện hộ
- Thái độ hạn chế
Lời biện hộ là cách chuyền quả bóng trách nhiệm cho người khác/sự việc khác/gọi là vật thế thần.
Mặt lợi là bạn có thể tránh được những tình huống kém thú vị: điểm kém, bị từ chối, xung đột, đơn độc, bị chỉ trích. Và nó chẳng có gì sai. Bạn sẽ luôn tìm được đồng minh cho dù lời biện hộ vô lý và giả tạo như thế nào, sẽ luôn có ai đó tin và chia sẻ với bạn.
Mặt hại nếu bạn né tránh và quên luôn những con bò này, bạn sẽ mất cơ hội sửa chữa những thứ cần phải giải quyết.
Ví dụ: bạn cần tập thể dục nhiều hơn, ăn uống hợp lý hơn thì lại thành “tôi không có thời gian” “tôi thấy mình vẫn ăn uống hợp lý” “tôi làm việc khuya” “Ăn như vậy chắc tôi chết”, hay triết lý hơn “Chúng ta ai rồi cũng phải chết vì lý do nào đó đúng ko?”. Vấn đề là ko lời biện hộ nào giúp giải quyết hay kiểm soát vấn đề cả! Vì vậy. Đừng bám víu vào nó đến cùng.
Ví dụ: Người hút thuốc, và bị nghiện đến mức ko kiểm soát và đã chấp nhận thói quen đó của mình. Sự thật là sau lời biện hộ ấy, chẳng có gì thay đổi cả. Cuộc sống vẫn như cũ. Và bạn đang chuẩn bị cho sự thất bại.
“Lượng đủ nhiều sẽ tạo thành chất.” Khi lời biện hộ/ ngụy biện được lặp đi lặp lại đủ nhiều, nó sẽ trở thành thứ được chấp nhận, như một lời khuyên có vẻ sâu sắc và thâm thuý, như một công thức ko thể sai của sự khôn khéo. Và lời biện hộ đã trở thành thái độ hạn chế.
Ví dụ: Những người bi quan thường sẽ tự nhận là: “Chỉ vì tôi là người thực tế.”
Trong khi, để là những người thực tế, bạn cần có:
1. Lập luận rõ ràng.
2. Nhìn nhận mọi việc đúng bản chất của nó.
3. Có quan điểm khách quan.
4. Quyết định dựa trên hệ số chấp nhận rủi ro phù hợp.
CHƯƠNG 3: BÒ NÀO CŨNG TỪNG LÀ BÊ
Có những loại thái độ hạn chế nào. Xin chỉ ra:
1 – Sự hợp lý hoá
2 – Niềm tin sai lầm
3 – Bi quan
4 – Sự Trung bình
CHƯƠNG 4: CÓ RẤT NHIỀU LOẠI BÒ
“Lúc nào tôi cũng cho mình là nạn nhân.”
Tâm lý tự cho mình là nạn nhân thực sự ko tốt. Bạn cần thay đổi để sống chủ động hơn.
Các chương tiếp theo (từ chương 4 đến chương 9), tác giả nêu ra những câu chuyện nội ý kêu gọi người đọc thoát ra khỏi vùng an toàn của bản thân, nhưng ko thực sự nêu được cách thức phải làm thế nào và khi nào thì nên thực hiện. Chỉ có thể đọc lướt qua.
Kết luận: Mặc dù cuốn sách chỉ thu hút người đọc ở tựa sách và một vài chương đầu, nhưng dù sao vẫn có một vài kiến thức chúng ta có thể khái quát và hái lượm. Mong một vài tóm tắt như trên sẽ giúp ích cho các bạn đọc trong nhóm.