Những đứa con nhà họ Kiều – Vị Tịch

Đừng để hạnh phúc ngoài cửa sổ,

Sau ba bốn ngày rảnh rỗi, tôi mới có thời gian đọc kỹ và trọn vẹn “Những đứa con nhà họ Kiều”. Đặt cuốn tiểu thuyết có chút nặng nề này xuống, tôi vẫn không thể trút bỏ được tảng đá đè nặng trong lòng. Sắp tới Lập Đông, vùng núi phía nam đã hơi lạnh vào ban ngày. Nhìn về phía xa, làn sương nhẹ bao phủ các đỉnh núi, ánh nắng vàng đang đung đưa, và hương vị của sự mờ ảo tràn ngập trong không gian. Thật lâu sau, tôi mới có thể viết những dòng này.

Có thể nói, những đứa con nhà họ Kiều đã trưởng thành với nhiều nỗi khổ tâm. Khi còn nhỏ mồ côi mẹ, cha bỏ mặc, ngoài việc miễn cưỡng đưa một ít tiền sinh hoạt, ngoài ra không lo chu cấp gì, ông còn nghĩ cách tìm người nhận nuôi mấy đứa nhỏ. Thất Thất được nuôi dưỡng tại nhà dì hai từ khi cô còn nhỏ, may là có người anh họ Tề Dân Duy coi như em ruột mà chăm sóc quan tâm đến sự trưởng thành của cô; Tứ Mỹ cũng được một cặp vợ chồng trí thức hiếm muộn nhận nuôi nhưng cô đã trốn về nhà. Khi Kiều Nhất Thành 12 tuổi, anh buộc mình phải trưởng thành, từ một cậu bé trở thành một người anh lớn vừa làm cha vừa làm mẹ, trong suốt ba mươi năm kể từ đó, anh đã gần như hao hết tâm can, hết lòng hết dạ vì những đứa em của mình.

Sau bao nhiêu năm trắc trở, cuối cùng sau những năm tháng chật vật không như ý đó, những đứa con nhà họ Kiều cũng dần tìm được sự ổn định và như ý. Tham ăn và có chút ngốc nghếch, nhưng Nhị Cường vô cùng trong sáng và tốt bụng, đã từng có một tình yêu ngu si và chấp nhất, sau hơn mười năm, dù đã trở thành bếp phó nhưng anh vẫn không dám yêu. Tam Lệ khi còn nhỏ đã từng bị một gã đàn ông bẩn thỉu hãm hiếp, trong những năm tháng trưởng thành cô sợ hãi khi phải gần gũi với người khác phái, những may mắn đã mỉm cười khi cô gặp được chàng trai muốn dùng cả đời mình đã yêu thương cô, tuy có hiềm khích mẹ chồng con dâu nhưng sau này mọi thứ đã được hóa giải. Tứ Mỹ khao khát được cưới trai đẹp từ khi còn bé, cô mù quáng vội vàng kết hôn với một kẻ rác rưởi trong vỏ bọc đẹp đẽ, và sau cùng đau lòng đã giúp cô trở nên tỉnh táo và nghĩ thoáng hơn. Thất Thất ngây thơ lớn lên dưới sự bảo bọc và yêu thương của Tề Duy Dân, và sự ỷ lại đã ăn sâu vào xương tủy của cậu, biến cậu thành một đứa trẻ tự bế và thiếu hiểu biết, năm mười bảy tuổi, cậu hồ đồ làm người ta mang thai và phải kết hôn, đây cũng là nhân vật được miêu tả mờ nhạt nhất trong cuốn sách “Những đứa con nhà họ Kiều”, sau cùng cậu lại là người hiến thận cho Nhất Thành, từ đây xóa mờ những suy nghĩ cậu, không phải cậu lạnh lùng không thương anh trai. Dù ngày tháng khó khăn như thế, cậu vẫn ngoan cố bước đi. Những năm tháng thăng trầm ấy cũng chính là thăng trầm của cuộc đời.

Nhất Thành đâu phải chưa từng nghĩ sống cho chính mình, anh vốn cũng từng hạ quyết tâm, chỉ sống cho chính mình. Vì vậy, trước khi Tứ Mỹ được nhận nuôi, anh đã tìm gặp cặp vợ chồng trí thức và thỉnh cầu họ nhận nuôi anh. Khi ấy, anh còn quá trẻ, những gánh nặng trên vai anh quả thực quá nặng nề, anh muốn học tập chăm chỉ và dành lấy cơ hội thành công, anh chán ghét cuộc sống chật vật này. Nhưng khi đối diện với đôi mắt khao khát của những đứa em, một thứ gì đó đã chạm đến nơi mềm mại nhất trong trái tim anh, cuối cùng anh vẫn không thể buông bỏ. Đúng như Nhất Thành suy nghĩ, cuộc sống mà anh rất mong muốn thoát khỏi, lại bị một thứ tình cảm nào đó trói buộc. Trong cuộc đời này, anh đã nghĩ mình phải nắm chắc được điều gì đó trong lòng bàn tay, đặt nó tận sâu trong tâm can, nhưng cuối cùng anh nhận ra rằng đàn em là thứ duy nhất anh có thể nắm được. Cứ tưởng anh em mình chỉ là sống nương tựa vào nhau, nhưng vào lúc khó khăn, tăm tối nhất của cuộc đời, họ mới phát hiện ra những giọt nước mắt năm ấy đã hằn sâu vào máu xương, sinh mệnh dù đau khổ nhưng họ còn có nhau, cùng sát cánh bên nhau.

Thật ra, “Những đứa con nhà họ Kiều” không thể coi là một cốt truyện quá nặng nề, dù có không ít tình tình đau nhói lòng thì tác giả cũng không bao giờ cường điệu hóa, với cách kể có kiềm chế, nỗi đau được truyền tải nhẹ nhàng. Hơn nữa, cái kết có thể nói là mỹ mãn, hi vọng về những điều tốt đẹp luôn tồn tại trong con người họ. Như Hạng Nam Phương và Kiều Nhất Thành đã nói khi đoàn tụ: Dù cuộc sống có đau khổ và vô vọng đến đâu, vẫn luôn có một điều gì đó tươi sáng, đáng để đấu tranh và liều mạng vươn tay giành lấy nó.

Dù câu chuyện kết thúc đột ngột nhưng chúng ta đều biết rằng cuộc sống chưa bao giờ dừng lại, câu chuyện về anh chị em Nhất Thành vẫn sẽ tiếp tục sau năm 2008, cuộc sống của mỗi con người sẽ luôn tiếp diễn, bất tận. Ngay cả Kiều Thất Thất, một người hơi “thiếu trí tuệ và không có tay nghề”, cũng đã học được câu nói của Tề Duy Dân: “Nếu Thượng đế đóng cánh cửa này thì nhất định sẽ mở một cánh cửa khác cho bạn.” Ánh mặt trời của cuộc sống tràn vào qua khung cửa sổ, cuộc sống Kiều Nhất Thành đột nhiên thay đổi 180 độ, trái tim anh tươi sáng trở lại, tại sao không đứng dậy và cùng mở cửa sổ?!

– 错灯影乱 (Nuhado biên dịch)